محاسبات انتخاب موتور و گیربکس

گیربکس صنعتی به‌منظور تغییر سرعت، گشتاور و جهت نیروی ورودی از منبع محرکه در کاربردهای مختلف صنعتی استفاده می‌شود. معمولاً نیروی محرکه ورودی گیربکس توسط یک الکتروموتور تأمین می‌شود. باتوجه‌به تنوع بالای موتور و گیربکس صنعتی، انتخاب این دو تجهیز از دغدغه‌های اصلی صاحبان صنایع است.

مهم‌ترین عواملی که در محاسبات انتخاب موتور و گیربکس باید در نظر گرفت عبارت‌اند از:

نوع موتور
توان موتور
دور خروجی موتور
تعداد استارت و چرخه کاری موتور در روز
نوع گیربکس
سایز گیربکس
نسبت تبدیل گیربکس
دور خروجی گیربکس
گشتاور خروجی گیربکس
سرویس فاکتور یا ضریب کار گیربکس
بازده گیربکس
نحوه اتصال موتور و گیربکس
در این مقاله به بررسی هر یک از عوامل گفته شده پرداخته و نکات مهمی را درباره نحوه انتخاب موتور گیربکس بیان می‌کنیم؛ اما از آن جایی که انتخاب گیربکس در اغلب موارد باتوجه‌به مشخصات موتور انجام می‌شود، ابتدا باید به محاسبات مربوط به انتخاب الکتروموتور مناسب بپردازیم.

انتخاب الکتروموتور
ازآنجایی‌که الکتروموتور وظیفه تأمین نیروی مکانیکی اولیه گیربکس که موردنیاز سایر تجهیزات است را بر عهده دارد، باید توان آن را باتوجه‌به گشتاور نهایی موردنیاز تجهیزات وابسته انتخاب نماییم.
برای این منظور باید گشتاور و دور خروجی موردنیاز کاربرد که همان گشتاور و دور خروجی گیربکس است را محاسبه نموده و باتوجه‌به آن توان الکتروموتور مشخص شود. فرمول محاسبه توان عبارت‌است از:

توان = گشتاور (نیوتون متر) x دور موتور (رادیان بر ثانیه)

علاوه بر این، باتوجه‌به نوع کاربرد باید توان محاسبه شده را در ضریب ایمنی مشخصی (Safety Factor) ضرب نموده و توان نهایی را محاسبه کنیم. لازم به ذکر است که توان نهایی به‌دست‌آمده را برای انتخاب موتور به بالا رند می‌کنیم؛ به‌عنوان‌مثال، اگر توان نهایی محاسبه شده 7 کیلووات باشد، باید الکتروموتور 7.5 کیلوواتی انتخاب شود.
سرعت خروجی، گشتاور، توان خروجی و بازده موتور مقادیر ثابتی نبوده و محاسبه آن‌ها بدون کمک‌گرفتن از سنسورها و ابزارهای دقیق اندازه‌گیری عملاً غیرممکن است. به همین علت، شرکت‌های تولیدکننده الکتروموتور تمامی این مشخصات را بر روی صفحه‌ای فلزی به نام پلاک یا Nameplate موتور درج نموده و به بدنه موتور متصل می‌کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، مقاله پلاک خوانی الکتروموتور را مطالعه فرمایید.
انتخاب گیربکس

گیربکس حلزونی

خرید محصول


گیربکس خورشیدی

خرید محصول


گیربکس هلیکال

خرید محصول
پس از بررسی مشخصات الکتریکی و مکانیکی موتور، نوبت به انتخاب گیربکس می‌رسد. برای این منظور ابتدا باید نوع گیربکس را مشخص کنید. انواع گیربکس صنعتی به دو دسته کاهنده دور و افزاینده تقسیم می‌شوند. همان‌طور که از نام این دو گیربکس بر می‌آید، گیربکس‌های کاهنده به‌منظور کاهش دور الکتروموتور و گیربکس‌های افزاینده به‌منظور افزایش دور خروجی از موتور به کار می‌روند.

گیربکس‌های کاهنده تنوع بیشتری داشته و در کاربردهای بیشتری استفاده می‌شوند. این گیربکس‌ها بر اساس نوع چرخ‌دنده‌ها به 4 گروه اصلی تقسیم می‌شوند:
ادامه مطالب

گیربکس حلزونی
گیربکس هلیکال
گیربکس خورشیدی
گیربکس سایکلو
البته، در ساختار گیربکس‌های سایکلو به‌جای چرخ‌دنده از بلبرینگ‌های گریزازمرکز و تعدادی پین برای انتقال قدرت استفاده شده است؛ اما بااین‌وجود، این تجهیزات نیز یکی از انواع گیربکس صنعتی به شمار می‌آیند. در ادامه با مزایا و معایب گیربکس‌های صنعتی آشنا می‌شویم.

گیربکس حلزونی